Hoe lang geleden speelde de Ceteco-affaire? Wie weet nog waar hij over ging? Of dat Gouda er een bijrolletje in vervulde?
De Ceteco-affaire - ik fris de hersenen maar even op - handelde over het bankiertje spelen van de provincie Zuid-Holland. Dat min of meer illegale bedrijf leverde aardige winsten op totdat de firma Ceteco, een handelsonderneming die witgoed verkocht in Zuid-Amerika, over de kop ging. Het provinciebestuur wist overal van en waarschijnlijk droeg zelfs de minister van Binnenlandse Zaken er kennis van, maar toen het mis ging was vooral uitvoerend ambtenaar Karel Baarspul de gebeten hond. Wekenlang figureerde hij op de voorpagina´s.
Omdat zijn foto in alle kranten stond, werd Baarspul op slag een bekende Gouwenaar. In zijn woonplaats wachtte hij de uitkomst af van het proces dat zijn werkgever tegen hem aanspande. Eerst als een wat stram voortbewegende schim in het straatbeeld, daarna als tijdelijk ober bij De Zalm. Tegenwoordig - lang na zijn ontslag en een gerechtelijke uitspraak - kom ik hem tegen als medewerker van de Krant van Gouda.
Aangezien Baarspul in zijn getuigenissen gewag maakte van een lening van Gouda aan de provincie, kwam ook de kaasstad in opspraak. Die lening was voornamelijk bedoeld om voor het rijk te verhullen dat Gouda flink had gespaard in de periode dat de stad extra rijksgeld kreeg als zogenaamd armlastige artikel 12-gemeente.
Het hele verhaal over de Ceteco-affaire is door Karel Baarspul beschreven in zijn roman Zilverpolder. Of beter: door ghostwriter Micha Kat, een journalist die jarenlang werkte voor NRC Handelsblad en die deze krant tegenwoordig met een website bestrijdt. Kat noemt zichzelf NRC-ombudsman.
Het mooie van een roman is zijn lange looptijd. Geen hond zal nog het officiële overheidsrapport over de Ceteco-affaire lezen. Zilverpolder daarentegen wordt nog regelmatig uitgeleend door de Goudse openbare bibliotheek. Ik kan het boek iedereen aanbevelen. Smullen is het.
Wel kleven aan de roman enkele manco´s. De personages zijn heel erg cliché. Vrouwen huilen, mannen troosten. Het tweede gebrek is dat de drijfveren van de realistische fictieschrijver Karel Baarspul niet uit de verf komen. Dacht hij de gemeenschap een goede dienst te bewijzen? Is hij de Eichmann die willekeurig welke opdracht zou hebben uitgevoerd? Na lezing van het boek is Baarspul schimmiger dan ooit. Een wat stijve man met de schouders hoog in zijn regenjas. Scherper wil het beeld niet worden.
april 2006
