juli 04, 2005

Zwaluwen

Vorig jaar verving een straatgenoot een aantal dakpannen. In plaats van de gebruikelijke legde hij voor elk weggehaald steenbaksel een daktegel met een uitstulping en een gaatje terug. Voor de gierzwaluw.
In het voorjaar zag ik mijn straatgenoot opnieuw bezig op zijn dak. Met gevaar voor zijn leven schroefde hij vanaf een zwiepende ladder een kastje aan de daklijst. Terug op de grond legde hij uit waarom. De zwaluwpannen hadden nog geen vogelgebroed opgeleverd, dus probeerde hij het met een luxemodel. Trots wees hij naar het houten kastje dat hij eigenhandig volgens de tekening van een natuurvereniging had vervaardigd.
In de weken erna hield ik zijn huis in de gaten. Op de hoek van de Blauwstraat en de Naaierstraat hadden de zwaluwen een paar jaar geleden terrein verloren. Daar was het dak vernieuwd waar je ze altijd onder zag vliegen en vandaan zag schieten. De beestjes zouden zeker behoefte hebben aan vervangende woonruimte. Een bouwval aan Achter de Vismarkt vormde nog wel een drukgebruikte behuizing, maar hoe lang zou dat krot nog overeind blijven staan?
Later in het voorjaar vroeg ik mijn straatgenoot naar zijn succes. Een paar keer had ik bij het langslopen schel gepiep gehoord, dus ik verwachtte een enthousiast relaas.
Hij keek me somber aan.
“Niets,” zei hij. “Ze willen niet.”
“Maar ik heb ze gehoord!”
Mijn straatgenoot schudde zijn hoofd. Hij bekende enigszins besmuikt geregeld een bandje te hebben afgespeeld met zwaluwgeluiden. “Ze leven namelijk in kolonies,” legde hij uit. “Dus als ze denken dat er andere zitten, komen ze misschien...”
Inmiddels heeft mijn straatgenoot de hoop opgegeven. Althans voor dit seizoen.
Net als hij waarschijnlijk heb ik mij afgevraagd waarom zwaluwen voorbijscheren aan zijn goed voorziene dak. Aan de windrichting waar hij zijn nestpannen plaatste kan het niet liggen. Niet in de volle zon. Werkte zijn geluidsbandje averechts? Of waren er in de binnenstad van Gouda nog ruim voldoende oude, vochtige, scheve en met rottend hout gecapitonneerde plekjes onder de daken? Hoefden de zwaluwen zich niet te verlagen tot Rockwool en spaanplaatgas? En hoe - nu we toch vragen stellen - stonden zwaluwen eigenlijk geestelijk of instinctief tegenover de bemoeizorg van een dierenvriend?

juli 2005