Mijn straatgenoot de zeeman is overleden. Na een lang leven van varen en drinken en vriendelijk zijn. Zijn laatste maanden bracht hij door in het nieuwe hospice aan de Ridder van Catsweg. De zeeman had het er zichtbaar naar zijn zin. Zo veel aanspraak had hij lang niet meer gekregen. Niet dat de drie personen die net als hij hun dood afwachtten zo vrolijk waren. Maar hij maakte er kennis met een keur aan vrijwilligers. Vijftig vrijwilligers op vier bedden. Kennelijk is stervensbegeleiding een gewilde vrijetijdsbesteding.
Ik moest aan de zeeman denken, en aan zijn puike verzorging, bij het zien van drie alcoholisten onder het schavot van het stadhuis ’s morgens vroeg. De drie hadden zich breeduit neergezet met blikjes bier en een plastic tas met rookwaren. Twee lagen onderuitgezakt tegen een deur, de derde zat in hurkzit een sjekkie te draaien.
Niet zo lang geleden zag je op de hangplekken in het centrum meestal rokende en keuvelende gepensioneerden met hun fiets aan de hand. Tegenwoordig herbergt Gouda echte daklozen.
Nou ja, herbergen. De nachtopvang van het Leger des Heils gaat ’s morgens om acht uur onverbiddelijk dicht. Dan moet iedereen de straat op. Het strenge regime van het Leger verklaart waarom je tegenwoordig ’s ochtends op weg naar je werk al mensen ziet als de man van Noord-Afrikaanse afkomst met zijn verende passen, eeuwig stoned, de nog niet zo oude, gebogen vrouw met haar naar buiten gerichte voeten die schuifelend voortbeweegt en de Aziatische jongen die zijn dagen doorbrengt in de openbare bibliotheek, plaatjes kijkend in de boeken. Ze lopen nooit samen, altijd apart.
De beperkte gastvrijheid van de nachtopvang is waarschijnlijk een voorwaarde van omwonenden geweest bij de oprichting. Waarschijnlijk kan een nachtopvang voor ongure types ook niet gemakkelijk aan vrijwilligers komen.
Toen ik ze zag maakten de drie mannen op de Markt zich op voor het bedaard doorbrengen van een warme nazomerdag.
Inmiddels is het herfst en binnenkort krijgen we de eerste nachtvorst. Ik probeer mijn gedachten weg te houden van wat vriezen betekent voor een dakloze.
De stervensbegeleiding in Gouda is in orde, zeg ik maar tegen mezelf.
juni 2004
