In het voorjaar als de padden en kikkers elkaar in wilde paringsdrift van elkaar af proberen te schoppen, raakt het water van de vijver vervuild. Slib komt naar boven en plantendelen raken los. Daarna valt in twee dagen de volle last van de overdadig bloesemende prunus naar beneden en wordt het water een hoogpolig, bleekroze tapijt. Vanaf half april herstelt het water zich om in mei tot de bodem vol te raken met kikkervisjes en doorzichtige salamandertjes, torretjes met hun achterlijf in een buisje van blaadjes, rondtollende rode bolletjes, bloedzuigers, slakken en schokkerig bewegende luis.
Zo gaat het tenminste in andere jaren. Deze keer echter blijft de vijver ondoorzichtig. Afgezien van wat gefriemel aan de kant is het water levenloos. Schep je een hoeveelheid op, dan schrik je van de groengele kleur. Slechts één soort is volop aanwezig: het bootsmannetje. Ondersteboven met twee pootjes en het achterlijf aan de oppervlakte hangend, ontwaart het kennelijk genoeg leven in de diepte om op te jagen. Hij is er in honderdvoud.
Wat te doen? Welke winkelier is deskundig? Die van Klein Artis? Lugthart? De eigenaar van de winkel in de Prins Hendrikstraat? Bestaat De Siervis aan de Nieuwehaven nog?
De winkelier die ik aarzelend benader blijkt een autoriteit. Hij valt mij na drie woorden in de rede met: 'Zit er nog leven in het water? Hoe groot is die vijver?' Zodra hij de antwoorden weet verwijdert hij zich om terug te komen met plastic zakken krioelende rode waterluis en een literpot Vijverfris. 'Het belangrijkste is dat het biologische leven terugkeert,' doceert hij. 'Dit is een natuurproduct. Let niet op de gebruiksaanwijzing. Iedere twee dagen twee eetlepels. Schep eerst een emmertje uit de vijver om het in op te lossen.' Bij het overhandigen van de ingrediënten drukt hij mij nogmaals op het hart: 'Eerst in een emmertje, want dan doet het zijn eigen beter vermengen.'
We zijn nu vier maanden verder en de bodem is zichtbaar geworden. Dat wil zeggen de bodem van de pot gemalen beton, het natuurproduct. Van waterluis geen spoor.
augustus 2000
